Dạy hoạt động đọc từ lớp 1 đến lớp 5 theo định hướng của PGS.TS. Lê Phương Nga

 

Dạy hoạt động đọc từ lớp 1 đến lớp 5 theo định hướng của PGS.TS. Lê Phương Nga thường bám sát mục tiêu phát triển năng lực ngôn ngữ, lấy học sinh làm trung tâm và hướng đến đọc hiểu một cách tích cực, chủ động. Dưới đây là tóm tắt các đặc trưng cơ bản và định hướng dạy học hoạt động đọc theo Lê Phương Nga từ lớp 1 đến lớp 5:

1. Định hướng chung theo Lê Phương Nga

Dạy học đọc không chỉ là luyện đọc đúng, đọc trôi chảy, mà còn giúp học sinh hiểu, cảm nhận và sử dụng ngôn ngữ một cách sáng tạo.

Chú trọng hình thành các kỹ năng đọc khác nhau: đọc thành tiếng, đọc thầm, đọc hiểu, đọc diễn cảm, đọc sáng tạo.

Tích hợp các hoạt động tiền đọc – trong khi đọc – sau khi đọc.

Phát triển năng lực: ngôn ngữ, tư duy, thẩm mỹ và kỹ năng sống.

2. Lớp 1 – Giai đoạn làm quen

Mục tiêu chính: Hình thành kỹ năng đọc thành tiếng, nhận diện mặt chữ, ghép vần, đọc đúng – rõ – trôi chảy.

Phương pháp:

Dạy học vần kết hợp đọc từ, câu ngắn.

Luyện phát âm đúng, ngắt nghỉ đúng chỗ.

Có thể bắt đầu với tranh minh họa – từ khóa – mẫu câu.

Trò chơi học chữ, luyện đọc theo nhóm/pair.

Đọc hiểu: Ở mức độ đơn giản: trả lời câu hỏi ngắn, nối từ với tranh.

3. Lớp 2 – Củng cố kỹ năng đọc, bước đầu đọc hiểu

Mục tiêu chính: Đọc trôi chảy văn bản ngắn, hiểu nội dung chính.

Phương pháp:

Đọc đoạn, đọc bài văn ngắn.

Hướng dẫn trả lời câu hỏi theo nội dung.

Phân vai đọc, kể lại chuyện.

Hoạt động sau đọc: Vẽ tranh, kể lại câu chuyện, đổi kết thúc, sắm vai.

4. Lớp 3 – Phát triển kỹ năng đọc hiểu cơ bản

Mục tiêu: Đọc hiểu các loại văn bản đa dạng (truyện, thơ, văn miêu tả…)

Phương pháp:

Hướng dẫn học sinh tìm ý chính, nhận biết nhân vật, sự kiện.

Hỏi – đáp theo tư duy phản biện (tại sao, như thế nào…).

Liên hệ bản thân, thể hiện cảm xúc.

Hoạt động sáng tạo: Kể chuyện theo tranh, viết tiếp đoạn kết, làm bài tập nhóm

5. Lớp 4 – Mở rộng và phân tích

Mục tiêu: Hiểu sâu hơn nội dung, biết so sánh, phân tích các yếu tố văn bản.

Phương pháp:

Hướng dẫn học sinh phân tích nhân vật, cốt truyện.

Đặt câu hỏi mở: Nếu em là nhân vật..., Em học được gì...

Tổ chức đọc theo nhóm, thảo luận văn bản.

Tích hợp: Kỹ năng trình bày ý kiến, viết cảm nhận ngắn.

6. Lớp 5 – Phát triển kỹ năng đọc hiểu bậc cao

Mục tiêu: Đọc hiểu sâu sắc, phân tích – đánh giá văn bản.

Phương pháp:

Dạy học theo dự án nhỏ: đọc và trình bày hiểu biết về chủ đề.

So sánh, đối chiếu các văn bản.

Lồng ghép giáo dục nhân cách, kĩ năng sống qua đọc hiểu.

Hoạt động sau đọc: Viết đoạn văn cảm nhận, phát biểu suy nghĩ, xây dựng kịch bản.

Một số điểm nhấn phương pháp của Lê Phương Nga:

Tạo môi trường đọc tích cực trong lớp học (góc đọc, tủ sách lớp...).

Sử dụng câu hỏi định hướng tư duy (tư duy bậc cao theo Bloom).

Kết hợp trò chơi ngôn ngữ – diễn kịch – vẽ tranh – sáng tác để giúp học sinh yêu thích đọc.