Căn cứ xác định phương phấp dạy học và giáo dục môn Tiếng
việt
1. Mục tiêu của CTGDPT ở cấp tiểu học
(1) Hình thành và
phát triển những yếu tố căn bản đặt nền móng cho sự phát triển hài hòa về thể
chất và tinh thần, PC và NL
(2) Định hướng chính
vào giáo dục về giá trị bản thân, gia đình, cộng đồng và những thói quen, nề nếp
cần thiết trong học tập và sinh hoạt
2. Yêu cầu cần đạt về PC và NL trong chương trình giáo dục
phổ thông
Những PC và NL cần đạt
được phát triển ở cấp Tiểu học
(1) Phẩm chất: Yêu nước,
nhân ái, chăm chỉ, trung thực, trách nhiệm.
(2) Năng lực chung: Tự
chủ và tự học, giao tiếp và hợp tác, giải quyết vấn đề và sáng tạo
(3) Năng lực chuyên
môn: Ngôn ngữ (thông qua dạy các kĩ năng ngôn ngữ đọc, viết, nói và nghe), tính
toán, khoa học tự nhiên và khoa học xã hội, công nghệ, tin học, thẩm mĩ (một phần
của năng lực thẩm mĩ là cảm thụ một số tác phẩm văn học phù hợp với lứa tuổi),
thể chất.
Ví dụ: Chủ đề Mẹ và
con (Lớp 2)
(1) phát triển các NL
chuyên môn: Đọc, viết, nói và nghe (NL ngôn ngữ)
(2) phát triển các NL
chung như là: giao tiếp và hợp tác
(3) Phát triển và bồi
dưỡng các phẩm chất như là: yêu người thân (mẹ) (PC nhân ái) và yêu gia đình,
yêu thiên nhiên (cây cối)
3. Mục tiêu và nội dung môn tiếng việt cấp tiểu học
Mục tiêu: 5 phẩm chất.
3 NL chung và NL đặc thù (NL ngôn ngữ, NL văn học ( được hiểu là 1 bộ phận của
NL thẩm mĩ))
Nội dung: Các kĩ năng
tiếng việt (đọc, viết, nói và nghe); Những kiến thức về tiếng việt và văn học,
kiến thức văn hóa trong ngữ liệu học tiếng (bài đọc, bài viết)
4. Các quan điểm cơ bản về dạy học phát triển phẩm chất
năng lực học sinh tiểu học
Quan điểm cơ bản về dạy
học phát triển PC và NL
(1) Phát huy tính
tích cực của người học:
+ Hình thành cho HS
cách học, phương pháp tiếp nhận (đọc, nghe) và tạo lập văn bản (viết, nói).
+ Thực hành, luyện tập
và vận dụng: nhiểu kiểu văn bản khác nhau để đặt nền móng cho HS có khả năng tiếp
tục học suốt đời và có khả năng giải quyết các vấn đề trong cuộc sống
+ HS được khuyến
khích: HS trao đổi và tranh luận, đặt câu hỏi cho mình và cho người khác khi đọc,
viết, nói và nghe
(2) Dạy học tích hợp
và phân hóa
+ Tích hợp trong môn:
Tích hợp dạy đọc với viết,nói và nghe; tích hợp dạy kĩ năng với dạy kiến thức
trong mỗi bài học
Ví dụ: trong nhiệm vụ
dạy đọc có cả dạy nói và dạy nghe như cho HS đọc 1 bài thì yêu cầu HS trả lời
câu hỏi thì khi HS trả lời câu hỏi đấy là nhiệm vụ đọc kết hợp với viết.
+ Tích hợp liên môn:
Lồng ghép một cách nhuần nhuyễn, hợp lí vào bài học tiếng việt một số yêu cầu
giáo dục liên môn và những nội dung giáo dục ưu tiên xuyên suốt toàn CT GDPT
+ Dạy học phân hóa:
Nhằm đáp ứng phát triển NL cho những HS có trình độ khác nhau về tiếng việt
Ví dụ Về yêu cầu phân
hóa trong bài học vần at, ăt, ât: Sau khi học những em mà có trình độ phát triển
nhanh hơn về tâm lí thì mỗi em hãy đặt 1 câu có tiếng chứa vần at, ăt, ât. Đầu
tiên các em sẽ tìm những từ chứa vần at, ăt, ât sau đó các em đặt câu chứa các
từ các em sẽ tìm được như:
> at > bát ngát
> Đồng lúa bát ngát
> ăt > đôi mắt
> Em bé có đôi mắt đen láy
>ât > cao ngất
> Ngọn núi cao ngất
(3) Đa dạng hóa các
PP, hình thức tổ chức và phương tiện dạy học
+ Đa dạng không gian
học
+ Đa dạng hình thức học
+ Đa dạng các hoạt động
học: Kết hợp nghe giảng trả lời câu hỏi, thảo luận , trình bày. CHơi các trò
chơi ngôn ngữ. DÙng sơ đồ để thể hiện các ý tưởng. Tự tìm đọc, biết cách thu thập,
chọn lọc tài liệu. Sử dụng các phương tiện nghe nhìn
+ Đa dạng cách học
(4) Kế thừa thành tựu
nghiên cứu và triển khai về PPDH và GD
+ Chuyển đổi mục tiêu
+ Coi phương pháp học
của học sinh là nội dung học (phát triển giao tiếp thì HS làm việc nhóm như nhận
nhiệm vụ trong nhóm theo sự phân công của nhóm trưởng , biết cách trao đổi thảo
luận với bạn trong nhóm, HS biết đại diện nhóm trình bày kết quả thì đó là nội
dung học)
+ Sử dụng nhiều phương
pháp dạy học và kĩ thuật dạy học mới
Ví dụ
Về kĩ thuật học trên
góc học tập môn Tiếng việt ở lớp 3
(1) Nêu nhiệm vụ học
tập: Mỗi HS chọn một cuốn sách nói về gia đình, trong tủ sách của lớp đặt ở góc
học tiếng việt để đọc rộng
(2) HS đọc sách đã chọn
(3) HS ghi chép vào
phiếu đọc sách những thông tin đã đọc được
(4) HS chia sẻ với bạn
những điều em thấy thú vị trong cuốn sách đã đọc dựa trên ghi chép ở phiếu đọc
sách.
Bài tập Các quan điểm cơ bản về dạy
học
1. Trả lời câu hỏi
Điền từ hoặc cụm từ
thích hợp nhất vào chỗ trống.
Các quan điểm cơ bản
về dạy học phát triển năng lực và phẩm chất cho học sinh tiểu học làm cơ sở để
xác định PP và KTDH bao gồm :
a. Phát huy tính tích
cực của người học
b. Dạy học tích hợp và
phân hóa
c. Đa dạng hoá các
phương pháp, hình thức tổ chức và phương tiện dạy học
d. Định hướng về
phương pháp dạy học và giáo dục trong chương trình giáo dục phổ thông tổng thể
e. Kế thừa thành tựu
nghiên cứu và triển khai về phương pháp dạy học và phương pháp giáo dục
g. Cơ sở thực tiễn
giáo dục của Việt Nam
5. Mô hình tiến trình dạy học nhằm phát triển PC và NL cho học
sinh.
các nghiên cứu của nhà
tâm lý học phương tây, HS :
(1) Hoạt động khởi
động
(2) Hoạt động khám phá
(3) Hoạt động luyện
tập
(4) Hoạt động vận dụng
(5) Hoạt động mở rộng
Bài tập mô hình tiến hành dạy học
1. Trả lời câu hỏi
Thầy/Cô có cho rằng hoạt động Khởi động mở đầu cho bài học là
cần thiết không? Vì sao?
Hoạt động Khởi động mở đầu cho bài học là cần thiết vì Hoạt động Khởi động
trong môn Tiếng việt là hoạt động HS được định hướng sự chú ý vào vấn đề mới của
bài học dựa trên những kinh nghiệm, hiểu biết của chính các em. Đây là hoạt động
HS bắt đầu học bài mới dựa trên những điều các em đã biết, từ đó các em thấy vấn
đề mới quen thuộc với các em, các em thấy mình có thể nắm bắt được vấn đề mới
không quá khó khăn. Hoạt động Khởi động có thể là một hoạt động nghe nói, xem
tranh ảnh, em băng hình rồi nói về điều đã xem hoặc chơi trò chơi học tập.
Bài tập Mô hình tiến trình một bài học
1. Trả lời câu hỏi
Thầy/Cô phân tích các hoạt động Khởi động, Khám phá, Luyện tập,
Vận dụng ở một bài học Tiếng Việt theo sách giáo khoa Tiếng Việt 1 mà Thầy/Cô
đang dạy.
Tiếng việt 1 (CTST) bài em, êm
Hoạt
động khởi động
Nghe – nói: HS kể về một chuyến thăm quê của bản
thân hoặc theo tranh (HS được xem bức tranh vẽ cảnh người thân đi xa về thăm
quê mang theo quà)
Nem: Mua nem về làm quà tặng người thân.
Nệm: Các bạn nhỏ đang ngồi chơi trên nệm
Têm: Bà đang têm trầu
Hoạt động khám phá
Phân tích cho HS tiếng nem có một cái mới là vần em. Còn âm n thì các em đã được học trước
đó. Và kí hiệu vần em bằng màu đỏ. Cấu tạo vần em có 2 âm, HS biết đánh vần là
e-mờ-em
Yêu cầu HS đọc trơn từ: nem chua,
tấm nệm
HS được luyện tập viết: vần mới,
cấu tạo vần mới như: em, êm, nem chua, tấm nệm
Hoạt
động luyện tập
HS đọc: que kem, têm trầu, con
tem, mắm nem và bài Chợ quê
Hoạt
động vận dụng
Vận dụng nói câu Từ gì? Trong đó
từ chứa vần em, êm
Bài tập Dạy đọc thành tiếng
1. Trả lời câu hỏi
Ngoài những phương pháp và kĩ thuật dạy học vừa giới thiệu,
Thầy/Cô còn dùng những phương pháp và kĩ thuật dạy học nào khác để dạy đọc
thành tiếng? Xin nêu tên phương pháp hoặc kĩ thuật đó.
Các kĩ thuật như: đọc truyền điện,
thi tiếp sức đọc chữ, vần, tiếng mới, tổ chức trò chơi để học bắt thăm đọc các
chữ, vần, tiếng và từ mới
Bài tập Kĩ thuật đóng vai
1. Trả lời câu hỏi
Theo Thầy/Cô phương pháp dạy học đóng vai trên nên dùng để dạy
đọc hiểu ở những lớp nào thì đáp ứng được yêu cầu cần đạt về đọc hiểu trong
chương trình mới?
Phương pháp dạy học đóng vai trên nên dùng để dạy
đọc hiểu ở những lớp từ lớp 2 đến lớp 5 thì đáp ứng được yêu cầu cần đạt về đọc
hiểu trong chương trình mới
Bài tập Kĩ thuật tổ chức trò chơi cuộc thi
1. Trả lời câu hỏi
Theo Thầy/Cô phương pháp dạy học nói trên nên dùng để dạy đọc
hiểu ở những lớp nào thì đáp ứng được yêu cầu cần đạt về đọc hiểu trong chương
trình mới?
Phương pháp dạy học nói
trên nên dùng để dạy đọc hiểu ở những lớp 1
đến lớp 5
thì đáp ứng được yêu cầu cần đạt về đọc hiểu trong chương trình mới
Bài tập Kĩ thuật kể lại câu chuyện
1. Trả lời câu hỏi
Theo Thầy/Cô, trong dạy đọc hiểu văn bản truyện nên cho học sinh
kể chi tiết quan trọng hay kể cả câu chuyện? Vì sao?
Trong dạy đọc hiểu văn bản truyện nên cho học
sinh kể chi tiết quan trọng. Vì học sinh được kể theo lời kể của học
sinh, các em hiểu được câu chuyện.
Bài tập Kĩ thuật thảo luận, tranh luận
1. Chọn đáp án đúng nhất
Theo Thầy/Cô, phương pháp thảo luận, tranh luận dùng trong thực
hiện những yêu cầu câu nào về đọc hiểu dưới đây ?
Nhắc lại một chi tiết
trong bài
Nêu ý nghĩa của một
chi tiết là hành động hoặc lười nói của nhân vật, hình ảnh trong thơ
Nêu bài học rút ra từ
bài đọc
Vận dụng bài đọc để giải quyết một tình huống trong thực tiễn
Bài tập Kĩ thuật đọc thuộc, ngâm thơ, đọc diễn cảm
1. Trả lời câu hỏi
Theo Thầy/Cô, những phương pháp và kĩ thuật dạy học vừa trình
bày dùng để dạy đọc hiểu văn bản ở lớp mấy thì phù hợp? Vì sao?
Những phương pháp và kĩ
thuật dạy học vừa trình bày dùng để dạy đọc hiểu văn bản ở lớp 5 thì phù hợp.
Vì nếu HS có năng khiếu có sở thích thì có thể cho học sinh ngâm, đọc diễn cảm
những đoạn lời nhân vật
Bài tập Kĩ thuật viết lại câu chuyện, một đoạn tóm tắt
1. Trả lời câu hỏi
Theo Thầy/Cô, kĩ thuật viết lại câu chuyện, một đoạn tóm tắt nên
dùng để dạy đọc hiểu ở lớp nào? Vì sao?
Kĩ thuật viết lại câu chuyện, một đoạn tóm tắt
nên dùng để dạy đọc hiểu ở lớp 5? Vì đòi hỏi học sinh nhớ chi tiết quan trọng của câu chuyện.
Bài tập Kĩ thuật đọc tích cực
1. Trả lời câu hỏi
Theo Thầy/Cô, kĩ thuật đọc kết nối với viết nên dùng để dạy đọc
hiểu ở lớp nào? Vì sao?
Kĩ thuật đọc kết nối với viết nên dùng để dạy
đọc hiểu ở lớp 5.
Vì học sinh tự đặt cho mình câu hỏi về nhân vật tốt xấu và việc làm của nhân
vật
Bài tập Kĩ thuật KWLH
1. Trả lời câu hỏi
Theo Thầy/Cô, kĩ thuật KWLH chỉ dùng để cho học sinh chuẩn bị
bài trước khi học trên lớp hay chỉ dùng để dạy đọc hiểu trên lớp?
Kĩ thuật KWLH chỉ dùng
để cho học sinh chuẩn bị bài trước khi học trên lớp
2. Trả lời câu hỏi
Theo Thầy/Cô, kĩ thuật KWLH chỉ dùng để dạy đọc hiểu bài đọc
chính trong sách giáo khoa hay dùng cả trong hướng dẫn học sinh đọc mở rộng văn bản khác không
có trong sách giáo khoa?
kĩ thuật KWLH dùng cả trong hướng dẫn học sinh đọc mở rộng văn bản khác không
có trong sách giáo khoa
Bài tập Kĩ thuật đặt câu hỏi
1. Trả lời câu hỏi
Theo Thầy/Cô, kĩ thuật đặt câu hỏi trong dạy đọc hiểu văn bản
nên dùng từ lớp nào? Vì sao?
Kĩ thuật đặt câu hỏi trong dạy đọc
hiểu văn bản nên dùng từ lớp 1. Vì khuyến khích HS đặt được câu hỏi và trả lời
được câu hỏi.
Bài tập Kĩ thuật giải quyết tình huống
1. Trả lời câu hỏi
Theo Thầy/Cô, kĩ thuật giải quyết tình huống nên dùng trong
trường hợp thực hiện yêu cầu cần đạt nào của đọc hiểu văn bản văn học?
Kĩ thuật giải quyết tình huống dùng trong
trường hợp liên
hệ thực tiễn đi tìm câu trả lời, xử lí tình huống theo yêu cầu của giáo viên.
Bài tập Đọc hiểu văn bản thông tin
1. Trả lời câu hỏi
Theo Thầy/Cô, kĩ thuật đặt câu hỏi trong dạy đọc hiểu văn bản
thông tin nên dùng từ lớp nào? Vì sao?
Kĩ thuật đặt câu hỏi trong dạy đọc hiểu văn bản
thông tin nên dùng từ lớp 4,5. Vì trong đời sống có nhiều loại văn bản
thông tin về việc hướng dẫn sử dụng đồ vật, truyện thuyết minh về đồ vật trong
cuộc sống.
2. Trả lời câu hỏi
Theo Thầy/Cô, kĩ thuật lập sơ đồ tư duy nên dùng để dạy đọc hiểu
văn bản thông tin từ lớp nào? Vì sao?
kĩ thuật
lập sơ đồ tư duy nên dùng để dạy đọc hiểu văn bản thông tin từ lớp 3. Vì giúp học sinh tóm tắt văn bản thông tin
3. Trả lời câu hỏi
Theo Thầy/Cô, kĩ thuật viết tóm tắt văn bản nên dùng để dạy đọc
hiểu văn bản thông tin từ lớp mấy? Vì sao?
kĩ thuật viết tóm tắt
văn bản nên dùng để dạy đọc hiểu văn bản thông tin từ lớp 1Vì tóm tắt tình huống để
học sinh dễ hiểu về tình huống trong cuộc sống.
Bài tập Dạy kĩ thuật viết
1. Trả lời câu hỏi
Theo Thầy/Cô, cần dạy quy trình viết từ lớp nào? Vì sao?
Cần dạy quy trình viết
từ lớp 2. Vì quy trình rất quan trọng trong viết đoạn văn và câu văn để xác
định mục đích về nội dung viết, thu thập tư liệu, hình thành ý và lập dàn ý cho
bài viết, viết nháp và hoàn thiện bài viết để tránh lỗi.
2. Trả lời câu hỏi
Theo Thầy/Cô, vận dụng phương pháp dạy viết kĩ thuật vào dạy
chính tả viết đoạn văn/thơ thì Thầy/Cô cần tổ chức cho học sinh làm những việc
gì? Nêu một ví dụ về bài học cụ thể.
Khi vận dụng phương pháp dạy viết kĩ thuật vào dạy chính tả
viết đoạn văn/thơ thì cần tổ chức cho học sinh làm những việc sau:
- Đọc câu hỏi (HS tự đặt câu hỏi) nhiệm vụ viết. Ví dụ: với
nhiệm vụ Viết đoạn văn ngắn kể một việc
tốt em đã làm, GV cần cho học sinh tự đặt câu hỏi để chọn việc tốt mình đã làm,
những công việc em đã làm cụ thể, ích lợi của công việc đó: Việc tốt em làm là
việc gì? Em đã làm những công việc gì cụ thể? Việc em làm mang lại ích lợi gì?
- Lập sơ đồ tư duy để tìm ý cho bài viết và làm cơ sở để lập
dàn ý. Ví dụ: Lập sơ đồ tư duy để tìm ý cho bài văn Tả con vật nuôi trong nhà:
Mở bài: Tên con vật. Lí do em chọn tả con vật
Thân bài: Một vài nét chung nổi bật. Những chi tiết ngoại
hình: hình dáng, màu lông, một vài bộ phận tiêu biểu. Những hoạt động tiêu biểu:
di chuyển, ăn, nuôi con.
Kết bài: Ích lợi của con vật. Tình cảm, mong ước của em dành
cho con vật.
- Giải quyết tình huống có vấn đề (vấn đề có thể do GV nêu,
có thể do HS tự nêu) để tìm ý mang tính cá thể cho bài viết. Ví dụ: Trong bài
văn tả người thân, HS có thể giải quyết một tình huống có vấn đề của riêng em:
Em thường xuyên trông em khi bố mẹ vắng nhà, em muốn tả em mình vì chị em rất gắn
bó yêu thương nhau.
- Thảo luận nhóm hoặc cặp về dàn ý bài viết
- Viết tích cực đoạn văn, bài văn
- Cuộc thi các bài viết (hoặc triển làm bài viết). Ví dụ: sau
khi HS viết bài văn tả con vật nuôi, GV tổ chức cuộc thi cho HS: mỗi em treo
bài trên bảng lớp, tất cả HS trong lớp để đọc bài của các bạn và bỏ phiếu chọn
bài hay nhất. Giáo viên công bố kết quả bình chọn và đọc bài văn hay được nhiều
phiếu chọn nhất cho HS nghe và phân tích một số điểm hay của bài văn.
- HS đánh giá bài viết của nhau qua nhận xét bằng lời. Ví dụ:
HS đánh giá bài viết tả con vật nuôi của bạn dựa trên các tiêu chí do GV đưa
ra: Bài có đủ 3 phần hay không? Đoạn mở bài có cho biết tên con vật và tình huống
hay lí do tả con vật không? Đoạn thân bài có nêu nét nổi bật của con vật không,
có tả hình dáng, hoạt động của con vật không? Đoạn kết bài có nêu ích lợi của
con vật và tình cảm của em dành cho con vật không?
Bài tập Dạy viết bài thuật việc
1. Trả lời câu hỏi
Theo Thầy/Cô phương pháp và kĩ thuật nêu trên
được dùng cho dạy viết đoạn văn, bài văn ở những lớp nào ? (xem chương trình
phần kĩ năng viết ở các lớp)
Phương pháp và kĩ thuật nêu trên được dùng cho dạy viết đoạn
văn, bài văn ở những lớp 3,4,5
Bài tập Dạy viết bài kể chuyện
1. Trả lời câu hỏi
Theo Thầy/Cô kĩ thuật tóm tắt cốt truyện, lập sơ đồ tư duy để
ghi nhớ câu chuyện nên thực hiện từ lớp mấy? Cho một ví dụ.
Kĩ thuật tóm tắt cốt truyện, lập sơ đồ tư duy để ghi nhớ câu
chuyện nên thực hiện từ lớp 4.
Ví dụ: Lập sơ đồ tư duy để tìm ý cho bài văn Tả con vật nuôi
trong nhà:
Mở bài: Tên con vật. Lí do em chọn tả con vật
Thân bài: Một vài nét chung nổi bật. Những chi tiết ngoại
hình: hình dáng, màu lông, một vài bộ phận tiêu biểu. Những hoạt động tiêu biểu:
di chuyển, ăn, nuôi con.
Kết bài: Ích lợi của con vật. Tình cảm, mong ước của em dành
cho con vật.
Bài tập Dạy viết bài miêu tả
1. Trả lời câu hỏi
Theo Thầy/Cô phương pháp quan sát trong dạy viết bài miêu tả nên
dùng ở những lớp nào? Cho một ví dụ tổ chức cho học sinh quan sát đồ vật bằng
một trò chơi.
Phương pháp quan sát
trong dạy viết bài miêu tả nên dùng ở những lớp 3, 4, 5. Ví dụ tổ chức cho học
sinh quan sát đồ vật bằng một trò chơi.
GV cho HS viết đoạn
văn giới thiệu một đồ chơi em yêu thích theo gợi ý sau:
+ Tên đồ chơi em
thích, em có nó khi nào, ai cho hoặc tặng em.
+ Hình dáng màu sắc đồ
chơi có gì đẹp, nó được làm bằng chất liệu gì
+ Em chơi đồ chơi đó
theo cách nào
+ Em thấy có gì thú vị
+ Đồ chơi này giúp gì
cho em, em giữ gìn nó thế nào?
Bài tập Dạy viết bài thuyết minh
1. Chọn đáp án đúng nhất
Theo Thầy/Cô kĩ thuật đặt câu hỏi và lập sơ đồ tư duy giúp gì
cho học sinh trong viết bài văn?
Xác định được mục đích
viết và nội dung viết
Tìm được ý và sắp xếp ý cho bài viết
Sửa chữa, hoàn chỉnh
bài viết
Tất cả các đáp án trên
Bài
tập Dạy nói
1. Trả lời câu hỏi
Theo Thầy/Cô khi dùng kĩ thuật đặt câu hỏi để xác định nội dung
nói và tìm ý cho bài nói thì giáo viên hay học sinh đặt câu hỏi?
Ở lớp nào thì nên là giáo viên?
Ở lớp nào thì nên cả giáo viên và học sinh đều được đặt câu hỏi?
Khi dùng kĩ thuật đặt câu hỏi để xác định nội
dung nói và tìm ý cho bài nói thì học sinh đặt câu hỏi.
Ở lớp 1 thì nên là giáo viên đặt câu hỏi
Ở lớp 2, 3, 4, 5 thì nên cả giáo viên và học sinh đều được đặt
câu hỏi.
Bài tập Dạy nghe
1. Chọn đáp án đúng nhất
Theo Thầy/Cô, cần tổ chức cho học sinh làm gì khi nói để thể
hiện các em biết quan tâm đến người nghe?
Dừng lại khi nói xong từng ý để hỏi người nghe có hiểu rõ hoặc
có hỏi gì không
Dừng lại giải thích về
một chi tiết vừa nói khi thấy người nghe tỏ ra chưa hiểu
Nói một mạch xong rồi
mới dừng lại chờ câu hỏi của người nghe
Nói xong về chỗ ngay
Nói xong hỏi người
nghe xem họ có đồng ý với bài nói không
2. Chọn đáp án đúng nhất
Theo Thầy/Cô, học sinh tiểu học có thể dùng được hình ảnh theo
cách nào dưới đây để hỗ trợ cho bài nói?
Dùng tranh ảnh có sẵn
Dùng tranh tự vẽ
Dùng đoạn clip tự làm
Dùng máy tính kết nối
với máy chiếu
Bài tập Dạy kiến thức Tiếng Việt
1. Trả lời câu hỏi
Theo Thầy/Cô, các bước dạy kiến thức Tiếng Việt trình bày có
theo lí thuyết học tập kiến tạo không? Cho một ví dụ về bài dạy một kiến thức
Tiếng Việt ở một lớp cụ thể.
Các bước dạy kiến thức
Tiếng Việt trình bày theo lí thuyết học tập kiến tạo.
Thao tác và hành động
trên các ngữ liệu đã có như phân tích từ xe đạp trong câu: Hồng đi xe đạp đến
trường để thấy từ này chỉ phương tiện giao thông mà xe đạp là 1 trong số các
phương tiện đó.
Hành động trên các hình
ảnh về chúng như mô hình của các từ ghép phân loại chỉ phương tiện giao thông
là xe + một danh từ hoặc động từ ví dụ xe máy, xe lôi
Rút ra được các khái niệm
các quy tắc chung từ những mô hình đó như hình thành khái niệm: Từ ghép phân
loại là từ chỉ một loại sự vật hoặc hành động, tính chất được ghép bởi một
tiếng vốn là từ chỉ loại lớn và một tiếng vốn là từ chỉ loại nhỏ
Vận dụng những khái niệm
mới vào giải quyết vấn đề trong thực tiễn như yêu cầu HS dùng hiểu biết về từ
ghép phân loại để đặt tên cho các loại chậu để dùng vào những việc khác nhau
trong nhà như chậu rửa, chậu giặt, chậu hoa
Bài tập Lựa chọn nội dung cho bài học
1. Trả lời câu hỏi
Thầy/Cô xác định nội dung dạy học cho 1 tiết hoặc 2 tiết, 3 tiết
của một bài học cụ thể theo thời khóa biểu của trường mình.
Ví dụ thiết kế nội dung bài học S
s X x – Bài 2 (2 tiết) (CTST)
Hoạt động 1: Khởi động
Nói và nghe
Hỏi – đáp về nội dung trong tranh (tranh minh
họa SGK): Cảnh trong tranh ở đâu? Gồm có các con vật gì?
Hoạt động 2: Khám phá
Đọc thành tiếng s, x, sư, xe, sư
tử, xe ngựa.
Viết s, x, sư tử, xe ngựa
Hoạt động 3: Luyện tập
Đọc thành tiếng: sẻ, chó xù, su
su, xô nhựa và câu ứng dụng:
Ba đưa cả nhà đi sở thú. Sở thú
có cò, rùa, khỉ, thỏ, ngựa, sư tử, hà mã,...
Hoạt động 4: Vận dụng
Hoạt động mở rộng nói tiếng chứa
âm s và x.
Trong bài này qua các hoạt động
có thể thấy nội dung trọng tâm là học đọc và viết. Nội dung tích hợp là học nói
và nghe, học về phẩm chất trách nhiệm, yêu nước. GV có thể thiết kế 1 tiết đầu
cho hoạt động 1 và 2, tiết sau cho hoạt động 3 và hoạt động 4.
Bài tập Xác định yêu cầu cần đạt về phẩm chất và năng lực
cho bài học
1. Chọn đáp án đúng nhất
Chọn Đ nếu câu đúng, chọn S nếu câu sai.
Khi xác định yêu cầu cần đạt cho bài học, giáo viên cần căn cứ
vào những yêu cầu cần đạt về đọc, viết, nói và nghe, kiến thức tiếng Việt và
văn học nêu trong chương trình môn Tiếng Việt ở từng lớp.
S
Đ
Bài
tập Lựa chọn phương pháp và kĩ thuật dạy học
1. Trả lời câu hỏi
Điền từ vào chỗ trống
Việc lựa chọn phương
pháp và kĩ thuật dạy học cần căn cứ vào :
a. Nội dung chính và nội dung tích hợp của bài học
b. Căn cứ vào đặc
trưng của từ hoạt động đọc, viết,
nói và nghe trong bài học
Bài tập Lựa chọn thiết bị, phương tiện dạy học
1. Chọn đáp án đúng nhất
Chọn Đ nếu câu đúng, chọn S nếu câu sai.
Để lựa chọn phương
tiện và thiết bị cho mỗi bài học Tiếng Việt, giáo viên cần căn cứ vào:
1) Các yêu cầu cần đạt
về phẩm chất và năng lực của bài học, các hoạt động học tập ở từng nội dung bài
học để xác định các hình thức tổ chức dạy học cho từng hoạt động (cá nhân,
nhóm, lớp).
2) Từng dạng hoạt động
và hình thức tổ chức dạy học đã xác định.
Đ
S
* BÀI KIỂM TRA CUỐI KHÓA
1. Chọn đáp án đúng nhất
Mục tiêu nào là cơ sở để xác định PP và KT DH trong môn Tiếng
Việt?
Mục tiêu phẩm chất và
năng lực của chương trình giáo dục phổ thông
Mục tiêu phẩm chất và
năng lực của môn Tiếng Việt
Cả hai phương án trả lời a và b
2. Chọn đáp án đúng nhất
Cơ sở thực tiễn của việc xác định PP và KTDH bao gồm : đặc điểm
tâm lí của HS ở các vùng miền, trình độ của giáo viên, cơ sở vật chất và trang
thiết bị của trường học, đặc điểm về kinh tế xã hội của địa phương nơi trường
đóng.
Đúng
Sai
3. Chọn đáp án đúng nhất
Mô hình tiến trình dạy học làm cơ sở để xác định các PP và KTDH
ở tiểu học bao gồm 5 loại hoạt động : Khởi động, Khám phá, Luyện tập, Vận dụng,
Mở rộng.
Đúng
Sai
4. Chọn đáp án đúng nhất
Mục đích của hoạt động khởi động ở mỗi bài học là :
Định hướng sự chú ý của HS vào vấn đề của bài mới
Học kiến thức hoặc kĩ
năng mới trong bài học
Luyện tập dùng kiến
thức, kĩ năng mới vào bối cảnh tương tự bối cảnh mẫu
Dùng kiến thức, kĩ
năng mới vào giải quyết một nhiệm vụ mới
5. Chọn đáp án đúng nhất
Trong bài học môn Tiếng Việt , mục đích của hoạt động luyện tập
là gì?
Cung cấp kiến thức
hoặc kĩ năng mới
Giải quyết những nhiệm vụ bằng cách dùng từng phần kiến thức
hoặc kĩ năng mới
Dùng kiến thức hoặc kĩ
năng đã có để giải quyết nhiệm vụ mới trong thực tiễn
Làm những bài tập có
trong sách giáo khoa, sách bổ trợ, sách tham khảo
6. Chọn đáp án đúng nhất
Trong dạy đọc thành tiếng, những phương pháp, kĩ thuật nào dưới
đây nên được chọn?
Rèn luyện theo mẫu
Kể lại chi tiết trong
bài
Tóm tắt bài đọc
Chơi đọc truyền điện
Thi đọc giữa các nhóm
7. Chọn đáp án đúng nhất
Kĩ thuật đọc phân vai dùng để dạy đọc thành tiếng văn bản nào?
Thơ
Truyện
Miêu tả
Thông tin
8. Chọn đáp án đúng nhất
Cuộc thi đọc diễn cảm là kĩ thuật để dạy đọc văn bản văn học
(thơ, truyện, bài miêu tả).
Đúng
Sai
9. Chọn đáp án đúng nhất
Phương pháp dạy học hợp tác (học theo nhóm) phù hợp với dạy đọc
hiểu văn bản nào?
Thơ
Truyện
Miêu tả
Thông tin
Tất cả các kiểu loại văn bản
10. Chọn đáp án đúng nhất
Thảo luận, tranh luận về ý nghĩa của một số chi tiết quan trọng
phù hợp với dạy đọc hiểu văn bản nào?
Thơ
Truyện
Miêu tả
Thông tin
Tất cả các kiểu loại
văn bản
11. Chọn đáp án đúng nhất
Kĩ thuật viết một đoạn tóm tắt câu chuyện dùng để dạy đọc hiểu
văn bản truyện ở lớp nào là phù hợp?
Lớp 1
Lớp 2
Lớp 3
Lớp 4 và lớp 5
12. Chọn đáp án đúng nhất
Kĩ thuật KWL dùng để hướng dẫn học sinh đọc hiểu văn bản vào
thời điểm nào?
Trước khi học bài ở
lớp
Trong khi học bài ở
lớp
Sau khi đọc bài ở lớp
Cả trước, trong, sau khi đọc bài ở lớp
13. Chọn đáp án đúng nhất
Kĩ thuật giải quyết tình huống được dùng để đáp ứng yêu cầu cần
đạt nào dưới đây trong dạy đọc hiểu?
Nhắc lại một chi tiết
quan trọng
Nêu ý nghĩa của một chi tiết quan trọng
Hiểu chủ đề của văn
bản
Vận dụng văn bản vào
giải quyết một vấn đề, tình huống của thực tiễn
14. Chọn đáp án đúng nhất
Kĩ thuật lập sơ đồ tư duy phù hợp nhất với trường hợp nào sau
đây trong dạy đọc hiểu?
Nhắc lại một chi tiết
quan trọng
Nêu ý nghĩa của các chi tiết quan trọng
Nêu dàn ý bài đọc
Nêu bài học rút ra từ
bài đọc
15. Chọn đáp án đúng nhất
Dù giáo viên lựa chọn phương pháp hoặc kĩ thuật nào trong dạy
đọc thì điều quan trọng là giáo viên cần dạy học sinh cách sử dụng chúng và tổ
chức cho HS thực hành nhiều lần phương pháp hoặc kĩ thuật đã học.
Đúng
Sai
16. Chọn đáp án đúng nhất
Kĩ thuật động não phù hợp với yêu cầu nào trong dạy viết đoạn
văn, bài văn?
Phân tích đoạn hoặc
bài mẫu
Tìm ý cho đoạn văn bài văn
Đọc lại đoạn văn, bài
văn đã viết
Sửa chữa đoạn, bài đã
viết
17. Chọn đáp án đúng nhất
Kĩ thuật đặt câu hỏi phù hợp với yêu cầu nào trong dạy viết đoạn
văn, bài văn?
Tìm ý cho đoạn hoặc
bài viết
Lập dàn ý cho đoạn
hoặc bài viết
Đọc lại bài và sửa
chữa bài viết
Tất cả các yêu cầu nêu trong các câu trả lời a, b, c
18. Chọn đáp án đúng nhất
Thảo luận, tranh luận là những kĩ thuật dạy kĩ năng nghe, kĩ
năng nói, kĩ năng nghe – nói tương tác.
Sai
Đúng
19. Chọn đáp án đúng nhất
Để chọn nội dung cho bài học, giáo viên cần làm những việc sau :
1) Xác định nội dung chính của bài học ; 2) Xác định những nội dung tích hợp
trong bài học ; 3) Xác định thời lượng cho bài học
Đúng
Sai
20. Hãy sắp xếp theo thứ tự đúng
Sắp xếp các hoạt động của học sinh trong các bài học kiến thức
tiếng Việt theo lí thuyết kiến tạo
1. Phân tích mẫu
2. Mô hình hóa kiến thức
3. Khái quát hóa kiến
thức thành các quy tắc
4. Dùng kiến thức để giải
quyết tình huống
21.
Chọn đáp án đúng nhất
Cuộc thi đọc thuộc một đoạn hoặc cả bài là kĩ thuật để dạy đọc
văn bản thơ, văn bản miêu tả.
Đúng
Sai
22. Chọn
đáp án đúng nhất
Kĩ thuật đọc tích cực dùng để dạy đọc hiểu văn bản nào?
Thơ
Truyện
Miêu tả
Thông tin
Tất cả các kiểu loại văn bản
23.
Chọn đáp án đúng nhất
Phương pháp rèn luyện theo mẫu được dùng để dạy những nội dung
viết nào?
Tập viết chữ thường và
chữ hoa
Viết chính tả đoạn văn,
đoạn thơ
Viết đoạn văn, bài văn
Tất cả các nội dung nêu ở các câu trả lời a, b, c
24. Chọn
đáp án đúng nhất
Dạy viết mỗi đoạn văn, bài văn, giáo viên cần giao nhiệm vụ để
học sinh thực hiện từng bước khi viết:
- Xác định mục đích và
nội dung viết;
- Thu thập tư liệu,
hình thành ý và lập dàn ý cho bài viết;
- Viết nháp rồi hoàn
thiện bài viết;
- Dựa vào việc đọc
lại, góp ý của giáo viên hoặc bạn để chỉnh sửa bài.
Đúng
Sai
25.
Chọn đáp án đúng nhất
Kĩ thuật giải quyết tình huống được dùng trong dạy viết văn bản
nhằm mục đích gì?
Tạo cho bài văn của mỗi học sinh có nét riêng thể hiện tính cá
thể của bài
Hỗ trợ học sinh viết
bài văn đủ các phần theo cấu trúc của kiểu loại bài
Phát triển cho học
sinh tư duy phản biện, tư duy hình tượng
Tạo cơ hội để học sinh
học tập bài viết của bạn
26. Chọn
đáp án đúng nhất
Thảo luận, tranh luận là những kĩ thuật dạy kĩ năng nghe, kĩ
năng nói, kĩ năng nghe – nói tương tác.
Sai
Đúng
27. Chọn
đáp án đúng nhất
Để chọn nội dung cho bài học, giáo viên cần làm những việc sau :
1) Xác định nội dung chính của bài học ; 2) Xác định những nội dung tích hợp
trong bài học ; 3) Xác định thời lượng cho bài học
Đúng
Sai
28. Chọn
đáp án đúng nhất
Khi xác định yêu cầu cần đạt cho bài học, giáo viên cần căn cứ
vào những yêu cầu cần đạt về đọc, viết, nói và nghe, kiến thức tiếng Việt vfa
văn học nêu trong chương trình môn Tiếng Việt ở từng lớp.
Sai
Đúng
29.
Chọn đáp án đúng nhất
Giáo viên hoàn toàn có quyền tự chủ trong lựa chọn phương pháp
và kĩ thuật dạy học cho mỗi bài học môn Tiếng Việt.
Sai
Đúng
30.
Hãy sắp xếp theo thứ tự đúng
Sắp xếp các yêu cầu cần đạt trong mỗi bài học theo trình tự hợp
lí.
Câu trả lời
|
1 |
Yêu
cầu về đoc |
|
2 |
Yêu
cầu về viết |
|
3 |
Yêu
cầu về nói và nghe |
|
4 |
Yêu
cầu về kiến thức tiếng Việt và văn học |
|
5 |
Yêu
cầu về phẩm chất |
31. Chọn
đáp án đúng nhất
Trong môn Tiếng Việt, phẩm chất được phát triển theo cách nào?
Phát triển trong những
bài học dành riêng cho phát triển phẩm chất
Phát triển đồng thời với phát triển năng lực ngôn ngữ thông qua
các hoạt động đọc, viết, nói và nghe trong các bài học về tiếng Việt
Phát triển trong những
bài học đọc văn bản văn học
Phát triển trong các
bài viết về những chủ đề liên quan đến từng phẩm chất
32. Chọn
đáp án đúng nhất
Trong bài học âm hoặc vần mới ở lớp 1, mục đích của hoạt động
khám phá là :
Định hướng sự chú ý
của học vào bài học
Đọc đúng âm hoặc vần mới, tiếng chứa âm hoặc vần mới
Đọc đúng từ ngữ, câu
văn có tiếng chứa âm hoặc vần mới
Đọc đúng đoạn văn có
tiếng chứa âm hoặc vần mới
33. Chọn
đáp án đúng nhất
Trong bài học âm hoặc vần ở lớp 1, hoạt động vận dụng là hoạt
động nào dưới đây?
Đọc âm hoặc vần mới
Đọc tiếng chứa âm hoặc
vần mới
Đọc từ ngữ có tiếng
chứa âm hoặc vần mới
Đọc câu văn, đoạn văn có tiếng chứa âm hoặc vần mới